ماده 1 ـ وزارت آموزش و پرورش و (نهضت سواد آموزی‌)مجاز است با استفاده از تسهیلات اعتباری سیستم بانکی مطابق ماده ‌(2) این قانون املاک کلیه واحدهای آموزشی و پرورشی و اداری و استیجاری مورد نیاز خود را پس از توافق با مالکان آنها خریداری‌نماید.
ماده 2 ـ سیستم بانکی موظف است تسهیلات اعتباری لازم رابرای پرداخت بهای املاکی که به موجب این قانون خریداری‌می‌شوند، طبق مصوبات شورای پول و اعتبار در هر سال تامین‌، و املاک مذکور را براساس عقد اجاره بشرط تملیک به مدت حداکثر(15) سال‌، به وزارت آموزش و پرورش واگذار نماید.
تبصره ـ دولت بازپرداخت دیون وزارت آموزش و پرورش راکه ناشی از اجرای این قانون است تضمین می‌نماید.
ماده 3 ـ وزارت آموزش و پرورش موظف است مال‌الاجاره‌ املاکی را که از طریق عقد قرارداد با سیستم بانکی در اختیار آن ‌وزارت قرار گرفته‌اند از محل اعتبارات جاری یا از محل اعتبارات‌مندرج در قوانین بودجه جهت خرید مدارس‌، تامین و به بانک‌ ذیربط پرداخت نماید.
ماده 4 ـ وزارت مسکن و شهرسازی موظف است در صورت‌درخواست مالکین و با توافق آنها معوض عرصه املاک مذکور و یامعادل بهای آنها را در شهر محل وقوع ملک و یا در سایر شهرها به‌مالکین واگذار نماید. واگذاری زمین معوض از شرایط مندرج درقانون زمین شهری مستثنی و خارج از نوبت خواهد بود.
ماده 5 ـ آیین‌نامه اجرایی این قانون با همکاری وزارتخانه‌های ‌آموزش و پرورش و مسکن و شهرسازی و بانک مرکزی جمهوری‌اسلامی ایران حداکثر مدت دو ماه تهیه و به تصویب هیات وزیران‌می‌رسد.
ماده 6 ـ مهلت مقرر در قانون الحاق یک تبصره به عنوان تبصره‌یک به ماده 9 قانون روابط موجر و مستاجر مصوب 28/6/1364،نسبت به آن دسته از واحدهای آموزشی که مالکان آنها مطابق ماده‌(1) این قانون با وزارت آموزش و پرورش توافق ننمایند، پنج سال‌دیگر تمدید می‌گردد.
قانون فوق مشتمل بر شش ماده و یک تبصره در جلسه علنی‌روز یکشنبه مورخ سی و یکم شهریور ماه یکهزار و سیصد و هفتادمجلس شورای اسلامی تصویب و در تاریخ 1/7/1370 به تاییدشورای نگهبان رسیده است‌.
رئیس مجلس شورای اسلامی ـ مهدی کروبی‌

آیین‌نامه اجرایی قانون خرید و تملک اماکن‌ آموزشی استیجاری
مصوب 17/3/1371 هیات وزیران‌
ماده 1 ـ وزارت آموزش و پرورش و نهضت سوادآموزی‌،فهرست مشخصات املاک استیجاری در اختیار خود را که تملک آنهابه صرفه و صلاح دولت و مورد نیاز می‌باشد، پس از کسب موافقت‌کتبی مالک‌، مبنی بر فروش ملک‌، همچنین تقاضای آن دسته ازمالکان مدارس و اماکن آموزشی و پرورشی و اداری استیجاری‌وزارت آموزش و پرورش که مایل به فروش ملک خود می‌باشند رابه ضمیمه مدارک لازم به کمیسیون موضوع ماده 2 این آیین‌نامه‌جهت اتخاذ تصمیم ارجاع نمایند.
ماده 2 ـ به‌منظور بررسی پیشنهادهای فروش مالکان مدارس‌،اماکن آموزشی‌، اداری و پرورشی‌، و تشخیص مناسب بودن‌وضعیت این‌گونه اماکن‌، با ضوابط و معیارهای فضای آموزشی واداری‌، و موافقت با خرید یا عدم خرید آنها و تشخیص اولویتها،کمیسیونی تحت عنوان «کمیسیون خرید واحدهای آموزشی واداری استیجاری وزارت آموزش و پرورش‌» بر اساس دستورالعمل‌وزیر آموزش و پرورش تشکیل می‌گردد.
تبصره 1 ـ خرید املاکی که دارای کاربری آموزشی و اداری‌هستند در اولویت قرار دارد.
تبصره 2 ـ کمیسیون ماده 5 شورای عالی شهرسازی ومعماری‌، بررسی درخواستهای تغییر کاربری اماکن آموزشی ‌استیجاری مشمول قانون خرید و تملک اماکن آموزشی واستیجاری را با نظر مساعد در اولویت قرار خواهد داد.
ماده 3 ـ مالکان املاک استیجاری که مایل به فروش ملک خودباشند، در صورت موافقت با اخذ زمین معوض باید مراتب را به‌طورکتبی به کمیسیون موضوع ماده 5 این آیین‌نامه اعلام کنند.
ماده 4 ـ وزارت مسکن و شهرسازی موظف است نسبت به‌واگذاری معوض زمین یا معادل بهای املاک واگذاری از سوی‌مالکین که از طرف کمیسیون موضوع ماده 5 این آیین‌نامه معرفی‌می‌شوند، ظرف سه‌ماه تسهیلات‌لازم را خارج ‌از نوبت‌جهت واگذاری‌زمین فراهم نماید و نتیجه را به کمیسیون مزبور اعلام نماید.
ماده 5 ـ به‌منظور هماهنگی و توافق با مالکان‌، در خصوص‌زمین معوض در هر استان‌، کمیسیونی مرکب از نمایندگان اداره کل‌آموزش و پرورش و زمین شهری استان و با حضور مالک یا نماینده‌قانونی وی تشکیل می‌شود و تصمیمات لازم را اتخاذ می‌نمایند.
تبصره ـ تقویم و تعیین بهای عرصه املاک خریداری شده و زمین معوض در زمان واحد و با نظر کارشناس موضوع ماده 7 این‌آیین‌نامه خواهد بود.
ماده 6 ـ وزارت آموزش و پرورش موظف است در ابتدای هرسال مالی‌، اعتبارات لازم را برای پرداخت بهای املاکی که به موجب‌قانون خرید و تملک اماکن آموزشی استیجاری باید خریداری‌شوند، برآورد و به بانک مرکزی اعلام نماید. بانک مرکزی مکلف‌است با رعایت سیاستهای شورای پول و اعتبار، در هر سال‌،تسهیلات اعتباری لازم را جهت خرید مدارس و اماکن استیجاری‌پیش‌بینی نماید.
تبصره ـ وزارت آموزش و پرورش موظف است هنگام تدوین‌لایحه بودجه هرسال‌، پیشنهاد اعتبار مورد نیاز برای بازپرداخت‌تسهیلات بانکی مورد نظر را به سازمان برنامه و بودجه ارسال نمایدتا در بودجه منظور شود.
ماده 7 ـ در مواردی که مالک با فروش مکان موضوع قانون‌موافق باشد، قیمت خرید این اماکن و قیمت زمین معوض حسب‌مورد، توسط هیاتی مرکب از کارشناسان رسمی دادگستری ـ یک نفربه انتخاب آموزش و پرورش و یک نفر به انتخاب مالک ـ تعیین‌خواهد شد.
میانگین کارشناسیهای انجام شده و توافق فیمابین مالک وکمیسیون موضوع ماده 2 به مالک ابلاغ خواهد شد. چنانچه مالک‌ظرف مدت یکماه از تاریخ ابلاغ‌، موافقت خود را با فروش ملک به‌قیمت تعیین شده و نیز حسب مورد با قبول زمین معوض به قیمت‌تعیین شده به ترتیب فوق به کمیسیون اعلام نماید، وزارت آموزش‌و پرورش نسبت به خرید ملک یا انتقال معوض به مالک‌، اقدام ونصف هزینه کارشناسی را به حساب مالک منظور خواهد نمود.
تبصره ـ مالکینی که با فروش ملک خود به آموزش و پرورش‌با دریافت زمین به ترتیب مقرر در ماده 7 موافقت داشته باشند،موظفند قبل از اعمال ماده 7، نصف هزینه کارشناسی را بپردازند،بدیهی است در صورتی که پس از اعمال ماده 7، مالک حاضر به‌فروش ملک یا دریافت زمین معوض نباشد، هزینه کارشناسی‌سهمی او مسترد نخواهد شد.