فصل اول: كليات
ماده 1: در اين آئيننامه عبارتهاي زير در معاني مشروح مربوط به كار ميروند: «قانون»: قانون نظام مهندسي و كنترل ساختمان ـ مصوب 1374.
«مهندسي ساختمان»: امور فني و مهندسي؛ معماري و شهرسازي بخشهاي ساختمان و شهرسازي.
«سازمان»: سازمان نظام مهندسي ساختمان.
«نظام مهندسي استان»: سازمان نظام مهندسي ساختمان استان.
«پروانه اشتغال»: پروانه اشتغال به كار مهندسي؛ كارداني؛ تجربي.
«رشتههاي اصلي»: رشتههاي اصلي مهندسي شامل معماري، عمران، تأسيسات مكانيكي، تأسيسات برقي، شهرسازي، نقشهبرداري و ترافيك.
«رشتههاي مرتبط»: رشتههاي مرتبط با «رشتههاي اصلي».
ماده 2: اشتغال اشخاص حقيقي و حقوقي براي امور طراحي، محاسبه، نظارت، اجرا و ساير خدمات فني در بخشهاي «مهندسي ساختمان»، در محلهايي كه تاكنون در اجراي قوانين قبلي به وسيله وزارتخانههاي مسكن و شهرسازي و كشور تعيين و اعلام شده و همچنين در شهرها و شهرستانها و محلهايي كه به وسيله وزارت مسكن و شهرسازي با كسب نظر از وزارت كشور مشخص و آگهي خواهد شد، داشتن مدرك صلاحيت حرفهاي ضروري است.
تبصره 1ـ صلاحيت موضوع اين ماده در مورد اشخاص حقيقي و حقوقي به ترتيب زير احراز ميشود:
الف ـ در مورد مهندسان از طريق پروانه اشتغال به كار مهندسي.
ب ـ در مورد كاردانهاي فني از طريق پروانه اشتغال به كار كارداني.
پ ـ در مورد معماران تجربي از طريق پروانه اشتغال به كار تجربي.
ت ـ در مورد استادكاران و كارگران ماهر از طريق پروانه مهارت فني.
ث ـ در مورد اشخاص حقوقي از طريق پروانه اشتغال به كار مهندسي (حقوقي).
ج ـ در مورد اشخاص حقوقي از طريق پروانه اشتغال به كار كارداني فني (حقوقي).
تبصره 2ـ پروانه مهارت فني به وسيله وزارت كار و امور اجتماعي و ساير پروانههاي اشتغال به وسيله وزارت مسكن و شهرسازي صادر ميشود.
ماده 3: شهرداريها و مراجع صدور پروانه ساختمان، پروانه شهركسازي و شهرسازي و همچنين مراجع صدور مجوزهاي مربوط به تفكيك اراضي و ساير مراجع صدور مجوزهاي مربوط به كنترل، نظارت و نظاير آن در محلهاي مندرج در ماده 2 براي صدور پروانه يا مجوزهاي مذكور تنها نقشههايي را خواهند پذيرفت كه توسط اشخاص حقيقي و حقوقي دارنده «پروانه اشتغال» و در صلاحيت و ظرفيت مربوط امضا شده باشد و براي انجام فعاليتهاي كنترل و نظارت نيز فقط از خدمات اين اشخاص در حدود صلاحيت و ظرفيت اشتغال آنها ميتوان استفاده نمود.
تبصرهـ نقشه تفكيك اراضي كه توسط شهرداريها تهيه ميشود از مفاد اين ماده مستثني است.
فصل دوم: پروانه اشتغال به كار مهندسي، حدود صلاحيت و ظرفيت اشتغال
الف: پروانه اشتغال به كار مهندسي
ماده 4: دارندگان مدرك تحصيلي كارشناس و بالاتر، در هر يك از «رشتههاي اصلي» يا «رشتههاي مرتبط» ميتوانند از طريق تقاضاي صدور پروانه اشتغال به كار مهندسي با توجه به مدارك تحصيلي و سوابق كار و تجربه در يك يا چند زمينه خدمات مهندسي از قبيل طراحي، محاسبه، نظارت، اجرا، بهرهبرداري، نگهداري، كنترل و بازرسي امور آزمايشگاهي، مديريت ساخت و توليد، نصب، آموزش و تحقيق درخواست تشخيص صلاحيت نمايند.
ماده 5: براي صدور «پروانه اشتغال» علاوه بر دارابودن مدرك تحصيلي، گواهي اشتغال به كارآموزي و گواهي قبولي در آزمونهاي مربوط و سابقه كار حرفهاي در رشتههاي تخصصي و فني مربوط، بعد از تاريخ اخذ مدرك به شرح زير ضروري است: الفـ دارندگان مدرك علمي دكتري با حداقل 1 سال كارآموزي يا سابقه كار.
بـ دارندگان مدرك كارشناسي ارشد با حداقل 2 سال كارآموزي يا سابقه كار.
پـ دارندگان مدرك كارشناسي با حداقل 3 سال كارآموزي يا سابقه كار.
ماده 6: گواهي اشتغال به كار و تجربه عملي و سابقه كار متقاضي در صورتي معتبر شناخته خواهد شد كه توسط واحدهاي فني وزارتخانهها، سازمانهاي دولتي يا وابسته به دولت، شهرداريها، شخصيتهاي حقوقي شاغل در رشتههاي موضوع «قانون»، شركتهاي ساختماني يا مهندسان مشاور كه داراي پروانه اشتغال به كار مهندسي «شخص حقوقي» ميباشند و يا توسط دو نفر از مهندسان با بيش از ده سال سابقه كار و داراي پروانه اشتغال به كار مهندسي و يا توسط «نظام مهندسي استان» تأييد و صادر شده باشد. در گواهي اشتغال مذكور موارد زير بايد درج شود: الف ـ نام، محل و مشخصات پروژهاي كه متقاضي در آن اشتغال داشته است.
ب ـ مدت اشتغال متقاضي با ذكر تاريخ شروع و خاتمه كار.
پ ـ نام و مشخصات تحصيلي متقاضي.
ت ـ نام، مشخصات، سمت و شماره «پروانه اشتغال» شخص حقيقي يا حقوقي صادركننده گواهي.
ماده 7: متقاضي «پروانه اشتغال» بايد تقاضاي كتبي خود را طبق فرم مخصوصي كه توسط وزارت مسكن و شهرسازي تهيه شده و حاوي نكات ضروري كه متقاضي بايد تعهد و رعايت نمايد نيز ميباشد، تكميل نموده، همراه با مدارك زير تسليم نمايد.
الف ـ فتوكپي مصدق مدرك تحصيلي كه ارزش دانشگاهي و رشته و درجه علمي آن صريحاً توسط وزارت فرهنگ و آموزش عالي مورد تصويب و تأييد قرار گرفته باشد، به كيفيتي كه اطمينان به صحت آن براي مرجع صادركننده «پروانه اشتغال» محرز شود. ب ـ گواهي اشتغال به كار به ترتيبي كه در ماده 6 اين آئيننامه مقرر شده است.
پ ـ گواهي قبولي در آزمون
ت ـ قتوكپي كارت كد اقتصادي متقاضي.
ث ـ فيش بانكي مربوط به پرداخت عوارض صدور «پروانه اشتغال».
ج ـ مدارك عضويت «نظام مهندسي استان» مربوط.
چ ـ مدارك هويت به ترتيبي كه در فرم تقاضاي «پروانه اشتغال» تعيين و مقرر شده است.
ح ـ ساير مداركي كه ارائه آنها به موجب مقررات اين آئيننامه و يا قوانين حاكم بر صدور اين گونه مدارك الزامي باشد.
ماده 8: وزارت مسكن و شهرسازي پس از بررسي تقاضاي «پروانه اشتغال» و مدارك ضميمه آن در صورت كامل بودن، حداكثر ظرف يك ماه از تاريخ وصول، «پروانه اشتغال» مورد درخواست را صادر خواهند نمود و در صورت كافي نبودن مدارك، مراتب را ظرف 15 روز با ذكر نواقص به طور كتبي به متقاضي اعلام خواهد نمود.
تبصرهـ وزارت مسكن و شهرسازي در استانهايي كه شرايط را مقتضي تشخيص دهد، وصول تقاضاي «پروانه اشتغال» و مدارك مربوط را به عهده «نظام مهندسي استان» محول خواهد كرد. «نظام مهندسي استان» در اين حالت پس از بررسي و تأييد و تنظيم پرونده، آن را براي صدور «پروانه اشتغال» به وزارت مسكن و شهرسازي ارسال خواهد كرد.
ماده 9: اشخاص حقيقي داراي پروانه اشتغال به كار مهندسي در رشته و تخصصي كه تشخيص صلاحيت شدهاند بطور فردي يا بطور مشترك با مسئوليت مشترك ميتوانند اقدام به تأسيس دفتر مهندسي بنمايند. دفاتر مهندسي قائم به شخص يا اشخاص حقيقي داراي «پروانه اشتغال» ميباشد و امتياز آن قابل واگذاري نيست. اشخاص مذكور موظف به نگهداري دفاتر قانوني بر اساس ماده 96 قانون مالياتهاي مستقيم ميباشند. دفاتر مهندسي مذكور ميتوانند با توجه به حدود صلاحيت افراد دارنده «پروانه اشتغال» كه عضو دفتر ميباشند از وزارت مسكن و شهرسازي درخواست صلاحيت بنمايند.
ماده 10: اشخاص حقوقي با دارا بودن شرايط و ارائه مدارك به شرح زير، ميتوانند در يك يا چند رشته مشروط بر اينكه حداقل دو نفر از مديران آن داراي پروانه اشتغال به كار مهندسي يا كارداني باشند تقاضاي صدور «پروانه اشتغال» شخص حقوقي بنمايند.
الف ـ فتوكپي پروانه اشتغال به كار مهندسي يا كارداني اشخاص حقيقي فوقالذكر. ب ـ يك نسخه فتوكپي اساسنامه و روزنامه رسمي حاوي آگهي تأسيس و آخرين تغييرات و يك نسخه از صورتجلسه مجمع عمومي و مدارك مربوط به ثبت آن در مورد انتخاب مدير يا مديران و كساني كه داراي حق امضا ميباشند.
پ ـ مدارك مربوط به احراز صلاحيت از سازمان برنامه و بودجه و ساير مراجع ذيربط در صورت وجود
ت ـ فتوكپي كارت كد اقتصادي متقاضي.
ث ـ فيش بانكي مربوط به پرداخت عوارض صدور پروانه اشتغال.
ج ـ ارائه مدارك عضويت در «نظام مهندسي استان»
چ ـ هر نوع مدارك ديگري كه در فرم تقاضاي «پروانه اشتغال» اشخاص حقوقي تعيين و مقرر شده باشد.
تبصرهـ تغييرات اساسنامه يا تركيب مديران بايد ظرف حداكثر يك ماه به مرجع صادركننده «پروانه اشتغال» اطلاع داده شود و در صورتيكه تغييرات مذكور به موقع اطلاع داده نشود و يا مديراني كه داراي «پروانه اشتغال» شخص حقيقي ميباشند از مديريت شخص حقوقي خارج شوند، وزارت مسكن و شهرسازي ميتواند حسب مورد «پروانه اشتغال» مديران يا شخصيت حقوقي يا هر دو را لغو كند.
ب: حدود صلاحيت و ظرفيت اشتغال
ماده 11: پروانه اشتغال به كار مهندسي در چهار درجه، «پايه 3»، «پايه 2»، «پايه 1» و «ارشد» صادر ميشود. براي متقاضيان «پروانه اشتغال» با داشتن سوابق تجربي يا كارآموزي به ميزان مندرج در ماده 5 «پروانه اشتغال» «پايه 3» صادر ميگردد. جهت ارتقاء از «پايه 3» به «پايه 2» داشتن 4 سال و از «پايه 2» به «پايه 1» 5 سال و از «پايه 1» به «ارشد» 6 سال سابقه كار حرفهاي در پايه قبلي و موفقيت در آزمون مربوط ضروري است.
تبصره 1ـ اشخاصي كه در حال حاضر داراي پروانه اشتغال به كار مهندسي در «رشتههاي اصلي» ميباشند و يا با داشتن سوابق كار بيشتر از ميزان مندرج در ماده 5 اين آئيننامه، متقاضي دريافت «پروانه اشتغال» هستند، چنانچه ظرف يكسال از تاريخ ابلاغ اين آئيننامه جهت تعويض يا دريافت «پروانه اشتغال» مراجعه نمايند، با احتساب سنوات تجربه حرفهاي طبقهبندي و بدون آزمون در يك درجه پايينتر قرار خواهند گرفت و در صورتيكه بعد از ضربالاجل مذكور مراجعه نمايند درجه «پروانه اشتغال» با توجه به سنوات تجربه حرفهاي و موفقيت در آزمون هر يك از درجات مذكور تعيين خواهد شد.
تبصره 2ـ در ظرف يك سال موضوع تبصره (1) اين ماده جهت انطباق اشخاص به درجه مهندسي ارشد، «شوراي مركزي» سوابق و شرايط متقاضيان را بررسي و پس از تأييد صلاحيت حرفهاي، آنها را جهت اخذ درجه «مهندسي ارشد» به وزارت مسكن و شهرسازي معرفي ميكند. اشخاص مذكور ميتوانند تا سير تشريفات مذكور، با اخذ «پروانه اشتغال»، «پايه 1» به كار خود ادامه دهند. پس از پايان مهلت مذكور، انطباق درجه متقاضيان مهندسي ارشد يا احراز درجه مذكور نيز تابع شرايط عمومي مندرج در اين آئيننامه خواهد بود.
تبصره 3ـ وزارت مسكن و شهرساي موظف است با توجه به تعداد متقاضيان هر درجه و رعايت تناسب موردنياز جامعه به آن بطور مستمر در فواصل زماني معين نسبت به برگزاري آزمونهاي مربوط اقدام كند.
تبصره 4ـ تعيين حدود صلاحيت و ظرفيت اشخاص حقوقي كه به وسيله سازمان برنامه و بودجه تشخيص صلاحيت و تعيين ظرفيت شده يا ميشوند مطابق دستورالعملي خواهد بود كه بطور مشترك توسط وزارت مسكن و شهرسازي و سازمان برنامه و بودجه تهيه و ابلاغ ميشود.
ماده 12: به منظور تعيين حدود صلاحيت و ظرفيت اشتغال دارندگان «پروانه اشتغال»، در «مهندسي ساختمان» فعاليتهاي مهندسي بر اساس پيچيدگي عوامل و حجم كار به چهارگروه، «الف»، «ب»، «ج» و «د» تقسيم ميشود.
تبصره 1ـ براي تعيين فعاليتهاي مهندسي در بخش ساختمان، ساختمانها به چهار گروه به ترتيب زير تقسيم ميشوند.
گروه «الف» با مقياس كاربري محله 1 تا 2 طبقه ارتفاع از روي زمين يا حداكثر زيربناي 600 مترمربع.
گروه «ب» با مقياس كاربري ناحيه 3 تا 5 طبقه ارتفاع از روي زمين يا حداكثر زيربناي 2000 مترمربع.
گروه «ج» با مقياس كاربري منطقه 6 تا 10 طبقه ارتفاع از روي زمين يا حداكثر زيربناي 5000 مترمربع.
گروه «د» با مقياس كاربري شهر بيش از 10 طبقه ارتفاع از روي زمين يا بيش از 5000 مترمربع.
تبصره 2ـ تهيه طرح معماري و انجام محاسبات سازه و همچنين نظارت معماري و نظارت سازه براي تمام گروههاي ساختماني مندرج در تبصره 1 اين ماده الزامي و به شرح جدول موضوع اين ماده ميباشد:
طبقهبندي صلاحيت براي هر يك از گروههاي ساختمان
در محلهايي كه مهندس معمار يا عمران به تعداد كافي نباشد طبق نظر وزارت مسكن و شهرسازي حسب مورد از خدمات مهندسي «رشته مرتبط» يا رشتههاي ديگر يا كاردانهاي داراي صلاحيت استفاده ميشود.
تبصره 3ـ گروهبندي ساير فعاليتهاي مهندسي موضوع «قانون» و همچنين تعيين حدود صلاحيت ساير دارندگان «پروانه اشتغال» به موجب دستورالعملي كه به وسيله وزارت مسكن و شهرسازي تهيه و ابلاغ ميشود تعيين ميگردد.
ماده 13: ظرفيت اشتغال دارندگان «پروانه اشتغال» در رشتههاي مختلف و در هر استان به پيشنهاد «نظام مهندسي استان» و تصويب وزارت مسكن و شهرسازي تعيين ميشود.
تبصره ـ دارندگان «پروانه اشتغال» و كليه مراجع صادركننده پروانه ساختمان، و ساير مجوزهاي مربوط موظفند حدود صلاحيت و ظرفيت اشتغال مندرج در «پروانه اشتغال» را رعايت نمايند.
ماده 14: حدود صلاحيت دارندگان «پروانه اشتغال» شخص حقوقي در رشته و تخصص مورد تقاضا از طريق بررسي و ارزيابي سوابق شخص حقوقي طبق دستورالعمل صادر شده توسط وزارت مسكن و شهرسازي صورت خواهد گرفت و در موارديكه نقشههاي تسليمي به شهرداريها و ساير مراجع صدور پروانه ساختمان و تفكيك اراضي توسط اشخاص حقوقي امضاء و يا تعهد نظارت ميشود بايد برحسب الزامي بودن هر يك از موارد تهيه طرح معماري و نظارت بر اجراي آن، انجام محاسبات سازه و نظارت بر اجراي آن، تهيه طرحهاي تأسيسات مكانيكي و برقي و نظارت بر اجراي آنها و نظاير آن و نقشهها و محاسبات فني توسط مهندسان داراي «پروانه اشتغال» تهيه، امضا و يا تعهد نظارت شود.
ماده 15: در مورد شركتهاي دولتي و وابسته به دولت، مؤسسات و نهادهاي عمومي غيردولتي به استثناي شهرداريها كه بطور قانوني وظيفه تهيه و يا تأييد نقشه و انجام كارهاي اجرايي ساختماني به عهده آنها ميباشد و اقدام به تأسيس واحدهاي سازماني فني خاص، چه در مركز و چه در هريك از نقاط مختلف كشور براي انجام اين قبيل امور نموده باشند، مشروط بر اينكه تشكيلات سازماني آنها به تصويب مراجع صلاحيتدار رسيده و مسئول واحد فني آنها داراي «پروانه اشتغال» شخص حقيقي باشد، با ارائه مدارك و مجوزها و مصوبات مراجع صلاحيتدار، براي هريك از واحدهاي سازماني فني تابع آنها به ترتيب مقرر در اين آئيننامه «پروانه اشتغال» شخص حقوقي صادر خواهد شد.
ماده 16: مسئوليت صحت طراحي و محاسبه، اجرا، نظارت و نظاير آن به عهده مدير عامل يا رئيس مؤسسه و در مورد اشخاص موضوع ماده 15 اين آئيننامه به عهده مسئولان واحدهاي فني مربوط، كه داراي «پروانه اشتغال» شخص حقيقي بوده و به امضاي آنها رسيده است خواهد بود و اين مسئوليت قائم به شخص امضاء كننده بوده و با تغيير سمت وي، ساقط نخواهد شد. همچنين امضاي وي رافع مسئوليت مهندس طراح، محاسب و ناظر كه در رشته مربوط امضا يا تعهد نظارت كردهاند، نخواهد بود.
ماده 17: با توجه به اصلاحيه تبصره 1 ماده 1 نظام صنفي مصوب 1368 پاسخ به استعلامات مراجع ذيصلاح در خصوص اشخاص حقوقي شامل شركتهاي ساختماني، شركتهاي تأسيساتي و تجهيزاتي و شركتهاي مهندسان مشاور و شركتهاي خدمات مهندسي و ساير مؤسساتي كه ارائه خدمات و فعاليت آنها مستلزم داشتن «پروانه اشتغال» ميباشد، و همچنين پاسخگويي به مسائل صنفي آنها با «نظام مهندسي استان» است كه وفق دستورالعمل وزارت مسكن و شهرسازي عمل خواهد نمود.
ماده 18: كليه اشخاص حقيقي و حقوقي غير ايراني جهت انجام خدمات موضوع «قانون» ضمن رعايت ساير قوانين و مقررات مربوط و احراز كليه شرايط مقرر در مورد اشخاص حقيقي و حقوقي ايراني بايد «پروانه اشتغال» موقت از وزارت مسكن و شهرسازي دريافت دارند. در «پروانه اشتغال» موقت مدت اعتبار، صلاحيت متقاضي و ساير شرايط حسب مورد بايد درج شود.
ماده 19: امضاي مجاز اشخاص حقيقي و حقوقي ذيل نقشهها و اسناد تعهدآور همراه با مهري خواهد بود كه در آن نام كامل و شماره «پروانه اشتغال» و شماره عضويت نظام مهندسي، رشته و كد اقتصادي درج شده باشد.
ماده 20: براي متقاضياني كه در بيش از يك رشته داراي شرايط اخذ «پروانه اشتغال» ميباشند يا بعداً صلاحيت جديد كسب نمايند فقط يك «پروانه اشتغال» صادر ميشود و در «پروانه اشتغال» مذكور رشتهها و تخصصهايي كه دارند، «پروانه اشتغال» در آن تعيين صلاحيت شده است با قيد تاريخ احراز و ظرفيت اشتغال آنها درج خواهد شد.
ماده 21: وزارت مسكن و شهرسازي ميتواند، در مورد تمام يا بعضي از رشتهها و تخصصها، صدور يا تجديد يا تمديد پروانه و همچنين ارتقاء پايه مهندسي را موكول به گذراندن آزمونهاي عمومي و تخصصي نمايد.
ماده 22: «پروانه اشتغال» براي مدت سه سال در سراسر كشور، در رشته و تخصص تعيين شده معتبر است. وزارت مسكن و شهرسازي مكلف است در صورت درخواست متقاضي و دارا بودن شرايط لازم ظرف يك ماه نسبت به تجديد يا تمديد «پروانه اشتغال» اقدام، و در صورت رد تقاضا يا وجود نواقص مراتب را بطور كتبي با ذكر دلايل به متقاضي اعلام نمايد. تاريخ تجديد يا تمديد «پروانه اشتغال» بايد در محل مخصوصي از متن «پروانه اشتغال» درج شود.
تبصره 1ـ در صورتيكه اعتبار يك يا بعضي از مدارك لازم جهت صدور يا تجديد يا تمديد «پروانه اشتغال» محدود به مدت معيني كمتر از 3 سال باشد، در اين صورت مدت اعتبار «پروانه اشتغال» با توجه به محدوديتهاي زماني مدارك مذكور تعيين و درج خواهد شد.
تبصره 2ـ در صورتيكه دارنده «پروانه اشتغال» بخواهد در خارج از محدوده استاني كه در «نظام مهندسي استان» آن عضو است، از «پروانه اشتغال» خود استفاده نمايد، مكلف است مراتب را به طور كتبي به اطلاع «نظام مهندسي استان» هر دو استان برساند.
ماده 23: در موارد زير «پروانه اشتغال» حسب مورد فاقد اعتبار شناخته شده و يا اعتبار آن معلق يا اساساً ابطال خواهد شد:
الف ـ فوت دارنده «پروانه اشتغال»
ب ـ حجر دارنده «پروانه اشتغال» تا زماني كه رفع حجر نشده باشد.
پ ـ عدم تمديد يا تجديد يا عدم پرداخت وجوه و عوارض مقرر ظرف مدت يك ماه از تاريخ انقضاي مهلت.
ت ـ محكوميت قطعي، دارنده «پروانه اشتغال» به مجازاتي كه كيفر تبعي آن محروميت از حقوق اجتماعي باشد، تا انقضاء مدت محروميت از حقوق اجتماعي.
ث ـ در صورتيكه دارنده «پروانه اشتغال» به موجب رأي قطعي شوراي انتظامي استان يا «شواري انتظامي نظام مهندسي» محكوم به محروميت از كار شود، در مدت محروميت از كار.
ج ـ تصميم وزير مسكن و شهرسازي در صورت عدم توجه به ابلاغيهها و اطلاعيههاي قانوني وزارت مسكن و شهرسازي.
چ ـ قطع عضويت از «نظام مهندسي استان» يا اخراج از آن.
ح ـ انحلال يا فقدان شرايط لازم در خصوص اشخاص حقوقي.
تبصره ـ دارنده «پروانه اشتغال» در مدتي كه «پروانه اشتغال» او فاقد اعتبار شده يا اعتبار آن معلق شده است، حق استفاده از «پروانه اشتغال» را جز براي ادامه كارها و مسئوليتهايي كه قبل از آن به عهده گرفته است (آن هم مشروط به رعايت مقررات و رفع تخلفات موجود) نخواهد داشت.
ماده 24: چنانچه «پروانه اشتغال» مفقود شود، صاحب «پروانه اشتغال» ميتواند تقاضاي صدور المثني بنمايد، و مرجع صادركننده موظف خواهد بود پس از انقضاي مدت سه ماه از تاريخ تقاضا، در صورتيكه يابنده آن را به مرجع مذكور ارسال ننموده باشد نسبت به صدور المثني اقدام نمايد.
ماده 25: با توجه به ماده 1287 قانون مدني «پروانه اشتغال» يك سند رسمي دولتي است و كليه آثار و تبعات اسناد رسمي را داراست.
فصل سوم: پروانه اشتغال به كار كارداني و تجربي
ماده 26: براي دارندگان مدرك تحصيلي كارداني فني، ديپلم فني و همچنين معماران تجربي در صورت قبول شدن در آزمون علمي و عملي مربوط، در يكي از رشتههاي موضوع «قانون» حسب مورد «پروانه اشتغال» در سه درجة پايه 3، پايه 2 و پايه 1 به شرح زير صادر ميشود:
الف ـ براي دارندگان مدرك كارداني فني مورد تأييد وزارت فرهنگ و آموزش عالي در يكي از رشتههاي موضوع «قانون» با:
ـ داشتن 5 سال سابقه كار و تجربه مفيد پس از دريافت مدرك كارداني در رشته مربوط، پروانه اشتغال به كار كارداني پايه 3.
ـ جهت ارتقاء از پايه 3 به پايه 2 داشتن 4 سال و از پايه 2 به پايه 1 داشتن 6 سال سابقه كار در پايه قبلي و موفقيت در آزمون مربوط ضروري است.
ب ـ براي دارندگان مدرك كارداني فني ساير وزارتخانهها و مؤسسات دولتي در يكي از رشتههاي موضوع «قانون» با:
ـ داشتن 6 سال سابقه كار و تجربه مفيد پس از دريافت مدرك كارداني در رشته مربوط، پروانه اشتغال به كار كارداني پايه 3.
ـ جهت ارتقاء از پايه 3 به پايه 2 داشتن 4 سال و از پايه 2 به پايه 1 داشتن 6 سال سابقه كار در پايه قبلي و موفقيت در آزمون مربوط ضروري است.
پ ـ براي دارندگان مدرك ديپلم فني در يكي از رشتههاي موضوع «قانون» با:
ـ داشتن7 سال سابقه كار و تجربه مفيد پس از دريافت ديپلم در رشته مربوط، پروانه اشتغال به كار تجربي پايه 3.
ـ جهت ارتقاء از پايه 3 به پايه 2 داشتن 5 سال و از پايه 2 به پايه 1 داشتن 6 سال سابقه كار در پايه قبلي و موفقيت در آزمون مربوط ضروري است.
ت ـ براي دارندگان ساير مدارك تحصيلي و معماران تجربي در يكي از رشتههاي موضوع قانون با:
ـ داشتن 8 سال سابقه كار و تجربه مفيد بر اساس مدارك تحصيلي و تجربي در رشته مربوط، پروانه اشتغال به كار تجربي پايه 3.
ـ جهت ارتقاء از پايه 3 به پايه 2 داشتن 5 سال و از پايه 2 به پايه 1 داشتن 6 سال سابقه كار در پايه قبلي و موفقيت در آزمون مربوط ضروري است.
تبصره ـ سابقه و تجربه مفيد حسب گواهيها و مدارك مندرج در ماده 6 اين آئيننامه و ساير مستندات مورد قبول وزارت مسكن و شهرسازي احراز ميشود.
ماده 27: متقاضيان موضوع اين فصل از آئيننامه بايد تقاضاي كتبي خود را همراه با مدارك زير در تهران به وزارت مسكن و شهرسازي و در استانها به سازمان مسكن و شهرسازي استان تسليم نمايند:
الف ـ تصوير مصدق مدرك تحصيلي كه به تأييد مراجع ذيصلاح رسيده است و در مورد كاردانها با تعيين و تصريح رشته و گرايش آن.
ب ـ گواهي سابقه و تجربه مفيد به شرح مذكور در ماده 6 اين آئيننامه.
پ ـ ارائه مدرك قبولي در آزمون علمي و عملي.
ت ـ فتوكپي كارت كد اقتصادي متقاضي.
ث ـ فيش بانكي مربوط به پرداخت عوارض صدور «پروانه اشتغال».
ج ـ مدارك عضويت در تشكل حرفهاي مربوط، در صورت تأسيس تشكيلات مذكور.
چ ـ ارائه مدرك هويت به ترتيبي كه در فرم تقاضا قيد شده است.
ح ـ ساير مداركي كه ارائه آنها به موجب قوانين و مقررات مصوب ضروري است.
ماده 28: نحوه برگزاري آزمون و سئوالات علمي و تجربي و عنداللزوم مصاحبه حضوري در سراسر كشور يكسان و متحدالشكل ميباشد. سئوالات به صورت كتبي به وسيله وزارت مسكن و شهرسازي تهيه و در اختيار سازمانهاي مسكن و شهرسازي استان قرار ميگيرد، تا با نظارت مستقيم و همكاري «نظام مهندسي استان» آزمون برگزار شود. تصحيح اوراق و اعلام اسامي پذيرفتهشدگان و عنداللزوم انجام مصاحبه حضوري در تهران با وزارت مسكن و شهرسازي و در استانها با سازمان مسكن و شهرسازي استان است. پس از تأسيس تشكيلات حرفهاي، در برگزاري آزمونها از همكاري تشكيلات مذكور استفاده خواهد شد.
ماده 29: به منظور تعيين حدود صلاحيت حرفهاي و ظرفيت اشتغال كاردانها و معماران تجربي فعاليتهاي فني مهندسي در بخش اجراي ساختمان بر اساس پيچيدگي عوامل و حجم كار و موقعيت جغرافيايي به سه گروه «الف»، «ب» و «ج» تقسيم ميشود. سپس با توجه به پايه «پروانه اشتغال» و مدرك تحصيلي و سوابق كار حرفهاي و توانايي متقاضي و ساير عوامل مؤثر، حدود صلاحيت و ظرفيت اشتغال دارنده «پروانه اشتغال» طبق دستورالعملي كه به وسيله وزارت مسكن و شهرسازي تهيه و ابلاغ ميشود تعيين و در «پروانه اشتغال» درج ميشود.
ماده 30: مدت اعتبار پروانه اشتغال به كار كارداني يا كار تجربي 3 سال است و در انقضاي مدت، در صورت وجود شرايط لازم قابل تمديد است.
ماده 31: كليه امور مربوط به «پروانه اشتغال» اعم از فقدان اعتبار، يا معلق شدن اعتبار و ساير موارد از جمله تفويض اختيار در مورد صدور غير اينها تابع مقررات مصوب مربوط به دارندگان پروانه اشتغال به كار مهندسي است.
ماده 32: مرجع و نحوه رسيدگي به تخلفات حرفهاي و انضباطي دارندگان پروانه اشتغال به كار كارداني و تجربي نيز، مانند دارندگان پروانه اشتغال به كار مهندسي است لكن پس از تأسيس تشكيلات حرفهاي مربوط، شوراي انتظامي استان و مرجع تجديدنظر با همكاري و هماهنگي تشكيلات مذكور اقدام خواهند كرد و موارد خاصي كه در مورد اين گروه بايد مورد توجه مراجع رسيدگيكننده قرار گيرد و يا بايد از آن استثناء شود با توجه به پيشنهادات تشكيلات حرفهاي مربوط طي دستورالعملي به وسيله وزارت مسكن و شهرسازي به شوراي انتظامي استان و مرجع تجديدنظر ابلاغ خواهد شد.
فصل چهارم: نظارت و كنترل ساختمان
ماده 33: مسئوليت نظارت عاليه بر اجراي ضوابط و مقررات ملي ساختمان در طراحي و اجراي تمامي ساختمانها و طرحهاي شهرسازي و شهركسازي و عمران شهري كه اجراي ضوابط و مقررات مزبور در مورد آنها الزامي است، بر عهده وزارت مسكن و شهرسازي است و وزارت مذكور با انتشار اعلاميه و اطلاعيهها، آگاهيهاي لازم را به افراد جامعه خواهد داد.
ماده 34: شهرداريها موظفند در متن تأييديه نقشههاي تفكيك زمين و متن پروانههاي ساختماني و متن پاسخ به هر گونه استعلام درباره كاربري و تراكم اراضي، مشخصات مصوبات طرحهاي جامع، تفصيلي و هادي را كه شامل نام مرجع تصويبكننده، تاريخ تصويب و شماره و تاريخ ابلاغيه قانوني است ذكر نمايند.
ماده 35: مالكان و كارفرماياني كه اقدام به احداث ساختمان ميكنند موظفند از نخستين روز شروع عمليات اجرايي، يك نسخه از نقشه ساختمان ممهور شده به مهر شهرداري و يك نسخه از پروانه ساختمان را، در تمام مدت اجراي ساختمان، در محل كارگاه نگهداري نمايند تا در صورت مراجعه مأموران كنترل ساختمان در اختيار آنها گذاشته شود.
ماده 36: كليه اشخاص حقيقي و حقوقي و سازمانها و دستگاههاي دولتي و غيردولتي ميتوانند در هر مورد كه با تخلف مواجه شده يا احتمال تخلف از ضوابط و مقررات شهرسازي و مقررات ملي ساختمان ميدهند، شكايت با اطلاعات خود را به وزارت مسكن و شهرسازي در تهران و سازمان مسكن و شهرسازي در استان ارسال يا تسليم نمايند.
ماده 37: وزارت مسكن و شهرسازي يا سازمان مسكن و شهرسازي استان، ساختمانها را راساً به صورت كنترل نمونهاي، سرزده و موردي يا پس از دريافت شكايت مورد رسيدگي و بازرسي قرار ميدهد، در صورت احراز تخلف از مقررات مذكور در مواد 34 و 35 «قانون» و مواد مندرج در اين فصل، با ذكر دلايل و مستندات دستور اصلاح يا جلوگيري از ادامه كار را به شهرداريها و مراجع صدور پروانه ساختماني و مهندس مسئول نظارت ذيربط ابلاغ مينمايد.
ماده 38: به منظور اعمال نظارت موضوع ماده (35) قانون، مراجع و اشخاص ياد شده در ماده (34) موظفند در صورت درخواست، حسب مورد اطلاعات و نقشههاي فني لازم را در اختيار وزارت مسكن و شهرسازي قرار دهند و در صورتيكه وزارت ياد شده به تخلفي برخورد نمايد با ذكر دلايل و مستندات دستور اصلاح يا جلوگيري از ادامه كار را به مهندس مسئول نظارت و مرجع صدور پروانه ساختماني ذيربط ابلاغ نمايد و تا رفع تخلف، موضوع قابل پيگيري است. در اجراي اين وظيفه كليه مراجع ذيربط موظف به همكاري ميباشند.
ماده 39: سازمان مسكن و شهرسازي استان موظف است با همكاريهاي نظام مهندسي استان و شهرداري در محلهايي كه مشمول ماده (4) قانون نميباشند، در اجراي ماده (36) قانون نسبت به تهيه طرحهاي همسان (تيپ) در زمينه طراحي و اجراي ساختمان اقدام نمايد.
شهرداريها نقشههاي مذكور را در اختيار متقاضيان قرار ميدهند و چنانچه متقاضي بر اساس نقشه همسان، درخواست پروانه ساختمان بنمايد، شهرداريها موظفند با رعايت ساير مقررات، پروانه ساختماني را صادر و رأساً اعمال نظارت نمايند.
ماده 40: به منظور مطالعات و تحقيقات مورد نياز براي توسعه نظام مهندسي و اصلاح سيستم كنترل در «مهندسي ساختمان» و گسترش آن در سطح كشور، متناسب با امكانات و مقتضيات محلي و ارتقاء كيفي «مهندسان ساختمان» از طريق پيشنهاد اصلاح قوانين، تدوين آئيننامههاي قانوني، اصلاح روشها و ساختار اداري و اجرايي و تدوين برنامههاي آموزشي در سطوح مختلف، شورايي مركب از 7 عضو تحت عنوان «شوراي توسعه نظام مهندسي و كنترل ساختمان» در وزارت مسكن و شهرسازي تشكيل ميشود. اعضا و رئيس شوراي مذكور توسط وزير مسكن انتخاب و دبيرخانه شوراي مركزي در وزارت مسكن و شهرسازي تشكيل ميشود.